Academiegebouw Berchmanianum - Houtlaan 4

Mooi gebouw.

In de vroege ochtend schuif ik langzaam door mist en nevel. De stad is uitgestorven, de altijd zo drukke, levendige Radboud Campus lijkt op een spookstad, geen kip of student te bekennen. Donderdag 2 januari 2020, een nieuw decennium, een oud ritueel, afspraak en controle bij reumatologie in het Radboud UMC. Geen bomvolle parkeergarages, rust, overzicht, orde. Het loopt gesmeerd, gesprek, onderzoek, prikpost, apotheek. Geen reden voor onrust, alles stabiel. Het is elf uur, de dag ligt open en vrij voor me. Het hoofd van het Erasmus is gehuld in mist en nauwelijks waarneembaar. Soms lichten flarden op en ontwaar ik een duister gezicht. Ik sta daar in een ver verleden, weggeslopen bij een geestdodend college, op zoek naar uit- en inzicht. Nog steeds weet ik niet goed ze uit elkaar te houden. Een avontuur is ook goed. Om de hoek stap ik binnen bij het oude klooster aan de Houtlaan, Berchmanianum, zo heet het nu. Elk gebouw is een wezen, met een verhaal, geschiedenis, identiteit. Ik ben benieuwd naar het wezen van dit gebouw. Er zijn vandaag geen studenten, er is slechts een handvol personeel en een vriendelijke portier. Ik leg uit wat mij drijft, hij voelt mij aan en snapt wat ik bedoel en wil, is zelf ook trots en gecharmeerd van dit monument. Ik krijg wat tips en het verzoek de privacy van ieder te respecteren. Dat spreekt voor zich. Vrijwel overal ademt het gebouw de sfeer van het vroegere klooster, gesticht in 1928 door de jezuïeten. Zij vernoemden het naar Jan Berchmans, een eenvoudige Vlaamse jongen uit Diest, geboren 1599, overleden op 22-jarige leeftijd in Rome. Na een heftig, beladen, soms ook ontroerend en bevlogen leven in een wereld vol geweld, Tachtigjarige Oorlog, wordt hij 267 jaar na z’n dood heilig verklaard door Paus Leo de 13e op basis van twee wonderen, die toen de wereld nog niet uit waren. In de Kapel met de kleurrijke glas-in-lood ramen lees ik zijn levensverhaal in Vox, het Onafhankelijk magazine van de Radboud Universiteit. Een uitvoerig en gedegen verslag van Ken Lambeets, okt. 2018. Lees het. Ik vervolg mijn weg door een doolhof van gangen, trappen, gewelven, vier of vijf verdiepingen. Oud en nieuw net achter de rug, een splijtzwam voor Nederland, hier versmelten oud en nieuw in architectuur, inrichting, geschiedenis en verhalen. Mijn hoofd zit vol indrukken, associaties, invallen, gedachten. Tijd voor naar buiten, wind, storm, mist en leven. Het oude uurwerk beneden in de hal dook iedere keer op tijdens mijn ronde, net als De Gezwinde grijsaard van Hooft, die ons altijd het nakijken geeft, onachterhaalbaar is, alles opslokt, verslindt, verteert, wat sterk lijkt.