AdviZeker makelaardij en hypotheken - Emmasingel 14 b

De Rekenkamer deed onderzoek naar de zogenoemde Woningbouwimpuls, de maatregel die toenmalig woonminister Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken) nam om de woningbouw te stimuleren. Ze zette in 2020 en 2021 een pot van in totaal 1 miljard euro klaar, waar gemeenten aanspraak op konden maken om meer, sneller en betaalbaarder bouwen mogelijk te maken. Het zou in totaal bijna 140.000 woningen hebben opgeleverd, claimt het ministerie van Binnenlandse Zaken.

Maar dat aantal kan het ministerie niet aannemelijk maken, luidt het harde oordeel van de Rekenkamer. Die vond tijdens het onderzoek ’onvoldoende onderliggende betrouwbare informatie’ voor die claim. De onderzoekers vinden het zelfs een risico dat er ook geld van de Woningbouwimpuls is gegaan naar projecten die zonder die bijdrage ook wel af zouden zijn gekomen.

’Geen aantoonbaar effect’

Volgens Rekenkamer-collegelid Ewout Irrgang is het ’onduidelijk’ en zelfs ’niet heel waarschijnlijk’ dat er dankzij de Woningimbouwimpuls meer wordt gebouwd. Hij wijst erop dat de helft van bijdragen uit de woningbouw-pot vrij laag is, tussen de 1775 en 5258 euro per woning. „Zulke bedragen hebben het risico van een cadeau-effect: mooi meegenomen voor de gemeente, maar verder geen aantoonbaar effect.”

Irrgang mist ook een onderliggende gedachte van het beleid. „Er zit geen bredere analyse van problemen op de woningmarkt onder. En waarom was er 1 miljard euro nodig? Dat hebben wij niet aangetroffen.” Dat het nieuwe kabinet weer een miljard uittrekt voor de Woningbouwimpuls, vindt Irrgang dan ook geen goed idee: „We zouden niet snel zeggen, op basis van wat we hier aantreffen, dat er meer publiek geld aan besteed wordt.”

’900.000 huizen geen definitief getal’

De Rekenkamer zet daarnaast vraagtekens bij de manier waarop Ollongren en haar opvolger Hugo de Jonge praten over het huizentekort. Het kabinet spreekt constant van 900.000 woningen die tot 2030 gebouwd moeten worden, maar zet dat getal volgens Irrgang te definitief neer. „Het wordt als een soort absolute meting gebruikt, maar het hangt heel erg af van veronderstellingen welk getal eruit komt. Die onzekerheid zou meer benadrukt kunnen worden.”

Minister De Jonge erkent in een reactie op het rapport dat er ’meer aandacht had kunnen zijn voor de onzekerheden rondom de aantallen’. Hij vindt ook dat het woningbouwbeleid ’blijvende aandacht’ vraagt. Maar hij zet de Woningbouwimpuls wel door, volgens kan er ook ’nooit sprake van zijn’ dat het lukt om de effectiviteit van de maatregel ’precies vast te stellen’. De Jonge vindt ook dat het relatief lage bedrag per woning dat de Rekenkamer als probleem aanstipt, juist een ’aanwijzing voor een doelmatige inzet van de publieke middelen’.