L.O.B. Landelijke Organisatie van Begraafplaatsen - Fred. Roeskestraat 103

Na het overlijden van een dierbare komt er – naast alle emotie – veel op u af. In korte tijd dient er veel te worden geregeld, beslissingen te worden genomen en keuzes te worden gemaakt. Onderstaande zaken verdienen aandacht, direct of later in de rouwperiode.

Wat direct te regelen?

1)           Vaststellen van overlijden

Neem na het overlijden meteen contact op met de huisarts. Het overlijden moet officieel vastgesteld worden door een schouwarts (de huisarts, verpleeghuisarts, specialist in een ziekenhuis of gemeentelijke schouwarts), die een verklaring van overlijden opstelt. Hiermee is het overlijden officieel bevestigd, waarna er aangifte gedaan dient te worden bij de burgerlijke stand van de gemeente van overlijden. Vaak verzorgt de uitvaartondernemer dat, maar u kunt/mag dit ook zelf doen.

2)           Akte van overlijden en Verlof tot begraven of cremeren

De gemeente verzorgt een Akte van overlijden en verstrekt een Verlof tot begraven of cremeren. Bij een ter beschikking stelling van het lichaam aan de wetenschap verleent de gemeente een verlof tot ontleding en bij transport van het lichaam naar het buitenland een zgn. laissez-passé. De kopie van de Akte van overlijden heeft u nodig om diverse instanties te informeren over het overlijden – advies is hiervan meerdere kopieën te maken.

3)           Donorcodicil

Mocht u zelf niet weten of de overledene beschikt over een donorcodicil, dan kan de arts nagaan of de overledene zich heeft aangemeld als orgaandonor. Het Donorregister kan daarvoor 24/7 worden geraadpleegd.  Wanneer de overledene zich als ‘Ja’ heeft laten registreren in het donorregister èn toestemming is gegeven door de nabestaanden die hiervoor zijn aangewezen, dan meldt de arts (die het overlijden heeft vastgesteld) dat aan bij het orgaancentrum. Daarmee wordt de procedure in gang gezet.

Staat de overledene niet geregistreerd, dan is het aan de nabestaande(n) om een beslissing te nemen over eventuele donatie van weefsel/organen.

4)           Uitvaartverzekering

Controleer of er een uitvaartverzekering is afgesloten en zo ja, houdt de polis(sen) bij de hand. Meldt het overlijden zo spoedig mogelijk bij de verzekeraar.

Weet u niet zeker of er een verzekering is afgesloten, zoek dan in de administratie van de overledene naar een polis of ander bewijs zoals een bankafschrift waar de naam van een verzekeraar is te achterhalen of neem contact op met de verzekeringsadviseur van de overledene. Kunt u de fysieke polis niet vinden, neem dan contact op met de verzekeraar (24/7 bereikbaar).  Is er geen uitvaartverzekering afgesloten, dan is het zaak alle rekeningen rondom het overlijden en uitvaren te bewaren – de gemaakte kosten komen ten laste van de nalatenschap.

Verschillende soorten uitvaartverzekeringen – de drie meest voorkomende (eventueel in combinatie) zijn:

a)  Kapitaalverzekering – bij overlijden wordt het verzekerde bedrag uitgekeerd aan de opdrachtgever of direct aan de uitvaartonderneming, waarmee de nabestaanden de uitvaart dienen te voldoen. De hoogte van het bedrag hangt af van de betaalde premie en polisvoorwaarden en dient binnen 24 uur na melding van overlijden door de verzekeraar aan de opdrachtgever / uitvaartondernemer te worden gemeld. Een eventueel restant wordt uitgekeerd aan de opdrachtgever van de uitvaart.

b)  Naturaverzekering – De nabestaanden ontvangen geen geld, maar goederen en diensten die bij een uitvaart horen. Veel verzekeringsmaatschappijen kennen een basispakket met standaard onderdelen van een uitvaart, zoals bijvoorbeeld een kist, de laatste verzorging en overbrenging, aantal nachten in een mortuarium, aantal rouwkaarten incl. porto. Soms is daarnaast een aanvullende (kapitaal-)verzekering afgesloten voor extra mogelijkheden.

c)  Koopsom uitvaartverzekering – er is door de overledene eenmalig een bedrag ingelegd bij een verzekeringsmaatschappij of bij een stichting van een uitvaartonderneming. Dit bedrag wordt aangewend voor de betaling van (een deel van) de uitvaart.

5)           Keuze uitvaartonderneming

Kiest u ervoor om de verzorging van de overledene en de organisatie van de uitvaart geheel of gedeeltelijk uit handen geven, neem dan meteen na overlijden (24 uur per dag) contact op met een uitvaartonderneming. De keuze is geheel aan u. Het is best lastig om pas in dit stadium hierover na te gaan denken. Wellicht kunt u afgaan op eigen eerdere ervaringen of ervaringen van anderen of heeft de overledene hierover al iets gezegd. Goede en betrokken uitvaartverzorgers zijn gelukkig overal te vinden, echter de ene uitvaartverzorger is uiteraard de andere niet. Het is van belang te kiezen voor een persoon die recht doet aan de wensen en opvatting van de overledene en/of opdrachtgever c.q. nabestaanden. Ieder gezin/familie is anders qua omstandigheden, samenstelling, emotie en wensen.

Graag wijzen we u erop dat of er nu wel of geen uitvaartverzekering is afgesloten de keuze voor een uitvaartondernemer altijd aan u is. De keuze om niet te kiezen voor de uitvaartverzorger van de uitvaartverzekeraar, kan onverwachte financiële consequenties hebben – onderzoek dit en laat u hierover informeren bij het melden van overlijden bij de verzekeraar.

6)           Voorbereiding regelgesprek

Voorbeelden van wat u kunt voorbereiden voor het gesprek met de uitvaartverzorger c.q. het bespreken van de uitvaart:

a)  Wensen van de overledenen – zijn deze vooraf bekend en/of op schrift via een wilsbeschikking of digitaal vastgelegd, dan is dit voor de nabestaanden een goed houvast om de gang van zaken te regelen. Denk hierbij aan de keuze tussen bijvoorbeeld begraven of cremeren, organisatie van de afscheidsplechtigheid (dag/tijd/locatie), al dan geen condoleance (met/zonder open kist), teksten op de rouwkaart, voorkeur voor / keuze van muziek tijdens het afscheid, wel/geen advertentie in de krant, bij begraven de keuze voor een particulier graf of een algemeen graf, enz. Zijn al deze zaken niet bekent, dan dient de opdrachtgever hierover zelf een besluit te nemen.

b)  Als u wilt dat de uitvaartverzorger de laatste verzorging van de overledene uitvoert en de overledene kleedt, kunt u kleding (bij begraven bij voorkeur van natuurlijke materialen) klaarleggen.

c)  Zorg voor een identiteitsbewijs of het eventuele trouwboekje met de officiële gegevens van de overledene.

d)  Noteer vooraf vooral uw eigen vragen en ideeën, zodat u die bij de hand heeft tijdens het gesprek.

e)  Indien de overledene en/of nabestaanden aanhanger van een bepaalde geloofsovertuiging is, neem dan zo spoedig mogelijk contact op met deze dominee / pastoor / imam / et cetera. Hij of zij kan steun geven in deze moeilijke tijden en kan ook zaken aangaande een plechtigheid met u en/of de uitvaartverzorger regelen.

De uitvaartverzorger is ervoor om overal aan te denken en u de juiste vragen en/of mogelijkheden voor te leggen.  Hij/zij is ervoor om u zo goed en praktisch mogelijk te ondersteunen. Waarbij elke dag tussen regelgesprek en uitvaart onderling telefonisch contact van groot belang is voor vragen, aanvullingen en wijzigingen.

7)           Formaliteiten

In dit overzicht treft u een lijst aan met aan de overheid gerelateerde en administratieve zaken die door nabestaanden moeten worden geregeld, na overlijden van een persoon. Zo krijgt u een indruk van wat er op u afkomt en welke wettelijke termijnen u in de gaten moet houden (bijv. ten aanzien van aangifte bij de Belastingdienst.

Aan de hand van een aantal vragen in deze checklist krijgt u advies voor uw situatie.

8)           Testament

In geval van een testament, is er vaak sprake van een executeur – die neemt dan een groot deel van de activiteiten voor zijn/haar rekening. Ook de notaris kan terzijde staan, wanneer de nabestaanden niet ‘alles’ zelf willen/kunnen regelen. Via deze link krijgt u meer inzicht.