Parochie St. Gerlach te Houthem - Norbertinessenhof 1

          kerkinterieur omstreeks  1919                                 kerkinterieur in 2013
                                                                                        (foto: Anja Timmers)

'Het laatste oordeel' van Johann Adam Sch?pf

De wandschildering van Johann Adam Sch?pf achter in de kerk is slechts in delen zichtbaar.
Het kerkorgel blokkeert het volledig zicht.
Dank zij moderne fototechnieken heeft fotograaf Etienne van Sloun bovenstaand totaalbeeld kunnen maken.

Het heiligdom van St. Gerlach

Op ongeveer 8 km ten oosten van Maastricht en direct aan de autosnelweg A 79, die vanuit Aken via Maastricht naar Luik voert, ligt Houthem-St. Gerlach met z'n voormalige Norbertinessenklooster. Deze kloostergebouwen zijn recent gerestaureerd, evenals de parochie- en pelgrimskerk, die toegewijd is aan de H. Gerlachus. Dit klooster werd gesticht in 1201 op de plaats waar St. Gerlach in de 12e eeuw als kluizenaar geleefd heeft en in 1164 of 1165 als een heilige gestorven is. Het klooster werd in 1786 geseculariseerd.

De bouw van de huidige kerk gaat terug tot 1720 en werd in 1735 door de abt van het klooster Knechtsteden (bij Keulen in Duitsland) ingewijd. De belangrijkste bezienswaardigheden, naast het graf en de reliekschrijn van St. Gerlach, zijn de fresco's die door Johann Adam Sch?pf (1702-1772) rond 1751 aangebracht zijn. Deze J.A. Sch?pf stond als hofschilder in dienst van de kunstminnende Keulse keurvorst en aartsbisschop Clemens August.
Deze kerk van Houthem is het enige kerkgebouw in Nederland dat zo met fresco's verfraaid is, en dat in barokstijl gebouwd is. Na de restauratie van de oude kloostergebouwen - waarin momenteel "Ch?teau St.Gerlach" is gevestigd - is het oude karakter van het geheel weer duidelijk herkenbaar.
In een onderdeel van de oude kruisgangen - ten zuiden van de kerk - is een klein museum met schatkamer ingericht. Hierin zijn het verloop van de geschiedenis van het Stift alsook de behouden gebleven religieuze kunstschatten te bewonderen. Een nieuw gebouwde kapel biedt de bezoeker de gelegenheid tot rust en stilte.